Thánh Basiliô cả (329–379)
Thánh Grêgôriô Nazian (325–390)
Giám mục, tiến sĩ Hội Thánh
Trong ngày lễ kính thánh Basiliô và thánh Grêgôriô hôm nay, Giáo Hội ca ngợi một đức tính sáng ngời mà các ngài đã nêu gương cho chúng ta. Ðó là tình bạn nghĩa thiết. Cả hai sinh tại Cappadoce, thuộc gia đình quý phái, cùng học với nhau tại Athènes, cùng trở về quê hương và sống bên nhau dưới mái tu viện, mặc dù tính tình khá khác biệt nhau: Basiliô có óc chỉ huy và ưa tổ chức, trái lại Grêgôriô thích chiêm niệm và là một thi sĩ.
Thánh Basiliô được tấn phong giám mục Césarée de Capadoce năm 370. Ngài là một vị chủ chăn đầy gan dạ. Nhờ lời nói, chữ viết và sự can thiệp trực tiếp, ngài đã tạo cho Giáo Hội một chỗ đứng độc lập với chính quyền, đem lại phẩm giá cho người nghèo khó và bảo vệ Ðức Tin nơi Chúa Giêsu. Ngài qua đời ngày 1-1-379. Còn thánh Grêgôriô, sau khi đã làm Giám Mục Sasime (371), ngài được vinh thăng, giữ chức vị mới tại Constantinople (380) giữa cơn khủng hoảng do bè rối Ariô gây nên. Ngài luôn lặp đi lặp lại lời nói của tiên tri Giona và áp dụng cho mình: “Nếu vì tôi mà cơn bão táp này nổi dậy, hãy ném tôi xuống biển để anh em khỏi phải khổ sở”. Như một nhà hùng biện, lời nói của ngài được mọi người vâng theo. Hơn nữa, ngài còn được gọi là cha những kẻ khốn cùng. Ngài qua đời ngày 25-1-390.
Giáo Hội chính thống đã đặt thánh Basiliô, thánh Grêgôriô và thánh Gioan Kim Khẩu lên hàng đầu giữa các bậc tiến sĩ trong Hội Thánh. Giáo Hội còn xưng tụng các ngài là “đuốc thiêng của Giáo Hội”.
